آموزش مدیریت ریسک در معاملات فیوچرز

معمولاً معامله‌گران موفق در معاملات فیوچرز یک ویژگی مشترک دارند: اعتمادبه‌نفسی که از تکیه بر استراتژی‌های قوی مدیریت ریسک به دست می‌آید. اما به گفته جک دی. شوگر، یکی از کارشناسان برجسته حوزه فیوچرز و نویسنده پرفروش مجموعه Market Wizards، بسیاری از فعالان دیگر این بازار دچار اعتمادبه‌نفس بیش از حد هستند.

پوزیشن سایزینگ (Position Sizing) چیست؟ – چطور با حداقل ریسک بازدهی را زیاد کنیم؟

او توضیح می‌دهد که یکی از بزرگ‌ترین باورهای اشتباه درباره معاملات فیوچرز این است که افراد تصور می‌کنند این روش راهی ساده برای کسب درآمد زیاد است. شوگر تأکید می‌کند که معامله‌گران واقعاً موفق، معمولاً افرادی هستند که به‌صورت وسواس‌گونه تلاش می‌کنند و پیش از رسیدن به موفقیت، مسیر طولانی از آزمون و خطا را پشت سر می‌گذارند.

مدیریت ریسک در معاملات فیوچرز

معامله‌گران محتاط در معاملات فیوچرز معمولاً با تحلیل داده‌ها تصمیم می‌گیرند، احساسات خود را کنترل می‌کنند و زمانی که بازار برخلاف پیش‌بینی آن‌ها حرکت می‌کند، با انضباط واکنش نشان می‌دهند. این افراد برای حفظ پایداری و سودآوری معاملات فیوچرز، حدود معامله مشخص تعیین می‌کنند، به قوانین از پیش تعیین‌شده پایبند هستند و اصول حرفه‌ای مدیریت ریسک را دنبال می‌کنند.

معاملات فیوچرز بیش از هر چیز، درباره باقی ماندن در بازار و جلوگیری از ضررهای سنگین است، نه ثبت سودهای ناگهانی و بزرگ. جک دی. شوگر، تحلیلگر پیشرو در حوزه فیوچرز، می‌گوید: مدیریت ریسک مهم‌تر از رویکرد معاملاتی شماست؛ موضوعی که بسیاری از معامله‌گران خرد هنوز درک نکرده‌اند.

در ادامه، بر اساس دیدگاه‌های شوگر، به بررسی مهم‌ترین ریسک‌های موجود در معاملات فیوچرز و راهکارهای کاهش آن‌ها برای دستیابی به موفقیت می‌پردازیم.

مدیریت ریسک در معاملات فیوچرز

مدیریت ریسک، پایه اصلی کاهش زیان‌های احتمالی ناشی از نوسانات و عدم‌قطعیت در معاملات فیوچرز است. معامله‌گران حرفه‌ای به‌خوبی می‌دانند که نوسان ذات بازار است، ضرر بخش طبیعی مسیر معاملاتی محسوب می‌شود و بهترین راه مقابله با آن داشتن یک برنامه مشخص است. آن‌ها تنها به سود نگاه نمی‌کنند، بلکه میزان ریسکی را که برای رسیدن به آن سود پذیرفته‌اند نیز ارزیابی می‌کنند.

نگاه کردن صرف به سود، معیار اشتباهی برای سنجش عملکرد است؛ معیار درست، نسبت بازده به ریسک است. در غیر این صورت، سود به تنهایی معنا ندارد.

آموزش استراتژی آپشن لانگ کال باترفلای (Long Call Butterfly Spread)

بر اساس این دیدگاه، مهم‌ترین ریسک‌های معاملات فیوچرز شامل موارد زیر است:

نکته: بزرگ‌ترین تصور غلط درباره معاملات فیوچرز این است که همه چیز به انتخاب درست معامله بستگی دارد. توجه اغلب معامله‌گران روی پیدا کردن معامله مناسب متمرکز می‌شود، درحالی‌که مهم‌ترین موضوع، مدیریت ریسک و جلوگیری از زیان‌های بزرگ است.

نوسانات بازار

اساس معاملات فیوچرز بر پیش‌بینی یا پوشش ریسک نوسانات قیمت دارایی پایه است. اما هیچ معامله‌گری نمی‌تواند حرکت بازار را با قطعیت پیش‌بینی کند. قیمت‌ها ممکن است به‌سرعت و تحت تأثیر اخبار غیرمنتظره، تغییرات عرضه و تقاضا یا عوامل اقتصادی دیگر دچار نوسانات شدید شوند.

ریسک لوریج

در معاملات فیوچرز، امکان استفاده از لوریج بالا به شما اجازه می‌دهد با سرمایه‌ای کمتر، موقعیت‌های بزرگ‌تری باز کنید. اما لوریج همیشه تیغ دو لبه است؛ کوچک‌ترین حرکت منفی در مقابل موقعیت‌های اهرمی می‌تواند به زیان‌های شدید و تماس مارجین از سوی بروکر منجر شود.

اگر از لوریج بیش از حد استفاده نشود، معاملات فیوچرز می‌تواند به اندازه معاملات سهام ایمن باشد. او می‌گوید معامله‌گران حرفه‌ای معمولاً تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد مارجین خود را استفاده می‌کنند و به‌جای استفاده کامل از مارجین، بیشتر روی مدیریت صحیح آن تمرکز دارند.

آموزش بیمه کردن ارزهای دیجیتال

به‌کارگیری لوریج منطقی می‌تواند ریسک شما را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد. شوگر تأکید می‌کند: بسیاری تصور می‌کنند معاملات فیوچرز ذاتاً پرریسک‌تر از سهام هستند؛ در حالی که ریسک تنها زمانی افزایش می‌یابد که مارجین به طور کامل استفاده شود، کاری که نباید انجام داد.

ریسک نقدشوندگی

اگرچه بازار فیوچرز در حوزه‌هایی مثل نفت یا فلزات نقدینگی بالایی دارد، اما برخی کالاها یا بخش‌های کوچک، حجم معاملات کمی دارند. نقدشوندگی پایین می‌تواند ورود و خروج از معاملات را دشوار کند، احتمال اسلیپیج را افزایش دهد یا حتی مانع اجرای سفارش شود. در چنین شرایطی، بررسی حجم معاملات در برنامه‌ریزی معاملاتی ضروری است تا بتوان ریسک نقدشوندگی را کنترل کرد.

اصول کلیدی مدیریت ریسک در معاملات فیوچرز

هر معامله‌گر باید مدیریت ریسک را بر اساس سبک شخصی و اهداف خود تنظیم کند، اما اصولی وجود دارد که تقریباً برای همه صادق است و رعایت آن‌ها می‌تواند موفقیت بلندمدت را تضمین کند.

اصل 1: شناخت کامل ابزار معاملاتی

پیش از ورود به هر معامله فیوچرز، باید دارایی پایه، شرایط قرارداد، عملکرد تاریخی، الگوهای قیمتی، ساختار تحویل و پیش‌بینی‌های دوره‌ای را به‌خوبی بشناسید. شناخت رفتار روزانه، هفتگی و فصلی دارایی پایه، نقش مهمی در مدیریت ریسک دارد.

اصل 2: تعیین حد ضرر

حد ضرر اولین سپر دفاعی هر معامله‌گر حرفه‌ای است. حد ضررها با رسیدن قیمت به یک سطح مشخص، موقعیت را ببندند و اجازه نمی‌دهند زیان از آن مقدار بیشتر شود.

بسیاری مواقع معامله‌گران تنها زمانی را به خاطر می‌آورند که حد ضرر مانع کسب سود آن‌ها شده، اما فراموش می‌کنند همین حد ضرر بارها سرمایه آن‌ها را از نابودی نجات داده است.

اصل 3: کوچک نگه داشتن موقعیت‌ها

اگرچه لوریج اجازه می‌دهد موقعیت‌های بزرگ باز کنید، اما کوچک نگه داشتن اندازه معاملات شما را در برابر نوسانات محافظت می‌کند. شناخت نقاطی که کاهش قیمت ممکن است مارجین شما را تهدید کند، در تعیین اندازه موقعیت اهمیت زیادی دارد.

کوچک بودن موقعیت‌ها به شما اجازه بازگشت می‌دهد حتی اگر چند معامله طبق برنامه پیش نرود.

اصل 4: تنوع بخشیدن به معاملات

تنوع در بازارها و استراتژی‌ها ریسک را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد؛ زیرا بازارهای مختلف در زمان‌های مختلف دچار نوسانات شدید می‌شوند. ترکیبی از بازارها، سیستم‌ها و روش‌های معاملاتی مختلف می‌تواند پایداری عملکرد شما را بالا ببرد.

نکته: این به این معناست که شما باید سیکل های بازار را بشناسید و بدانید در شرایط های متفاوت و اتفاقات متفاوت چه استراتژی بهتر عمل میکند.

اصل 5: کنترل احساسات

تصمیم‌گیری احساسی می‌تواند بزرگ‌ترین تهدید برای معامله‌گران باشد. ایجاد یک برنامه معاملاتی مشخص، رعایت قوانین و پرهیز از ورودهای عجولانه باعث می‌شود رفتار معاملاتی شما مبتنی بر منطق باشد، نه هیجان.

اصل 6: بررسی، اصلاح و تکرار

بررسی نتایج معاملات، تحلیل اشتباهات و به‌روزرسانی برنامه معاملاتی بر اساس تغییرات بازار، بخش مهمی از مدیریت ریسک است. شوگر تأکید می‌کند معامله‌گری چرخه‌ای از یادگیری مداوم است و هر بار اصلاح استراتژی، شانس موفقیت شما را افزایش می‌دهد.

گام‌های تعیین ریسک در معاملات فیوچرز

بخش مهم مدیریت ریسک، ارزیابی دقیق پیامدهای احتمالی است. گام‌های زیر می‌تواند چارچوبی منطقی برای تعیین حدود ریسک فراهم کند:

• شروع با سرمایه کم: معامله‌گران تازه‌کار با سرمایه‌ای شروع کنند که از دست دادن آن تأثیر بزرگی بر زندگی‌شان نگذارد. مطالعات سال ۲۰۲۴ کمیسیون CFTC نشان می‌دهد بسیاری از معامله‌گران خرد با یک معامله سنگین شروع می‌کنند و پس از تجربه اولین ضرر، بازار را ترک می‌کنند.
• ارزیابی سرمایه در دسترس: بخشی از سرمایه قابل‌سرمایه‌گذاری خود را به معاملات فیوچرز اختصاص دهید و سقف ریسک را مشخص کنید. بهتر است برای هر مرحله معاملاتی، درصدی مشخص تعیین کنید که اگر از آن زیان بیشتری ایجاد شد، فعالیت را متوقف کنید.
• انتخاب استراتژی: هرچه استراتژی دقیق‌تر باشد، بهتر است. تعیین الگوهای ورود و خروج، معیارهای تأیید تحلیل و اجتناب از تصمیم‌گیری لحظه‌ای، باعث می‌شود معاملات شما مبتنی بر قواعد مشخص باشد.
• بررسی ریسک هر قرارداد: با تحلیل نوسانات تاریخی هر قرارداد، بدترین سناریوهای ممکن را بررسی کنید تا دید دقیقی از ریسک به دست آورید.
• اندازه موقعیت محافظه‌کارانه: ریسک هر معامله نباید بیش از ۲ درصد کل سرمایه باشد و بهتر است حتی کمتر از ۱ درصد باشد تا در برابر چند ضرر پشت سر هم مقاوم بمانید.
• تعیین حد ضرر و استراتژی خروج: تعیین نقطه خروج پیش از ورود ضروری است. بدون داشتن نقطه خروج مشخص، معامله‌گر در معرض تعلل در بستن موقعیت ضررده قرار می‌گیرد.
• مقایسه بازده و ریسک: سود به تنهایی معیار درستی نیست؛ باید نسبت بازده به ریسک را اندازه‌گیری کنید تا تصویر واقعی عملکرد را ببینید.
• بازبینی نتایج: داده‌های تاریخی و بک‌تست‌ها کمک می‌کنند نتایج واقعی با نتایج موردانتظار مقایسه شود و استراتژی در صورت نیاز اصلاح گردد.
• اصلاح و بازنگری: بازارها دائماً تغییر می‌کنند و لازم است استراتژی معاملاتی بر اساس شرایط جدید تنظیم شود.

ابزارهای مدیریت ریسک

اگرچه معاملات فیوچرز ذاتاً ریسک دارند، استفاده از ابزارهای داخلی و منابع بیرونی می‌تواند ریسک را کاهش دهد.

ابزارهای داخلی:

• برنامه‌ریزی استراتژیک
• معاملات مبتنی بر قوانین
• آزمایش استراتژی در حساب‌های آزمایشی

منابع بیرونی:

• پلتفرم‌های تحلیل داده
• سیستم‌های مدیریت ریسک
• آموزش مداوم
• منابع آموزشی بروکرها

هیچ ابزار کاملی وجود ندارد، اما انضباط، مهم‌ترین اصل مدیریت ریسک است. شوگر تأکید می‌کند که بازارها تغییر می‌کنند و معامله‌گر باید تاکتیک‌های خود را به‌طور مستمر به‌روزرسانی کند.

نمونه‌ای از مدیریت ریسک

فرض کنید قصد دارید در نفت خام یک موقعیت خرید باز کنید. با وجود پیش‌بینی تحلیلگران از احتمال رشد قیمت، نوسانات بالای این کالا ریسک قابل‌توجهی دارد.

گام‌هایی مانند تعیین اندازه مناسب موقعیت، مدل‌سازی سناریوهای ریسک، تعیین حد ضرر ۱۲ درصدی و استفاده از حد ضرر متحرک برای محافظت از سود می‌تواند رویکردی منطقی برای کنترل ریسک ایجاد کند.

نقش تحلیل بازار در مدیریت ریسک چیست؟

تحلیل تکنیکال و کلان، معامله‌گران را برای شناسایی ریسک‌ها و تصمیم‌گیری آگاهانه یاری می‌دهد. شناخت روندها، شاخص‌های اقتصادی و رفتار بازار به مدیریت موقعیت‌ها کمک می‌کند.

حد ضرر چگونه عمل می‌کند؟

حد ضرر، دستور بستن خودکار یک موقعیت در سطح قیمتی مشخص است که از زیان‌های سنگین جلوگیری می‌کند. این ابزار می‌تواند به‌صورت Market یا Limit تنظیم شود و نقش مهمی در کنترل ریسک دارد.

جمع‌بندی

مدیریت ریسک یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها در معاملات فیوچرز است. این فرایند شامل تعیین اهداف، سنجش ریسک‌پذیری، انتخاب اندازه موقعیت مناسب، استفاده از حد ضرر، تنوع‌بخشی و پایبندی به قوانین معاملاتی است. با اجرای یک برنامه مدیریت ریسک ساختارمند و انضباطی که شوگر توصیه می‌کند، می‌توان با اعتمادبه‌نفس بیشتری در بازار پرنوسان فیوچرز فعالیت کرد. ریسک هرگز حذف نمی‌شود، اما با رویکردی حرفه‌ای می‌توان آن را کنترل و مدیریت کرد.

راستی! برای دریافت مطالب جدید در کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام سورس باران عضو شوید.